buzul aşındırma şekilleri ne demek?

Buzul Aşındırma Şekilleri

Buzullar, hareket ederken altlarındaki kayaçları aşındırarak çeşitli yeryüzü şekilleri oluştururlar. Bu aşındırma şekilleri, buzulun büyüklüğü, hızı, kayaçların direnci ve iklim koşulları gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir. İşte başlıca buzul aşındırma şekilleri:

• Buzul Vadisi (https://www.nedemek.page/kavramlar/buzul%20vadisi): Buzulların uzun süre aynı yatakta hareket etmesiyle oluşan, genellikle "U" şeklinde profili olan geniş ve derin vadilerdir. Akarsu vadilerinden farklı olarak tabanları daha düzdür ve yamaçları daha diktir.
• Sirk (https://www.nedemek.page/kavramlar/sirk): Buzulların doğduğu, genellikle dağların yüksek kesimlerinde bulunan, amfi tiyatro şeklinde çukurluklardır. Buzulun ağırlığı ve hareketiyle kayaçların parçalanması sonucu oluşurlar.
• Hörgüçkaya (https://www.nedemek.page/kavramlar/hörgüçkaya): Buzulun hareket yönüne bakan tarafı daha pürüzsüz ve eğimli, diğer tarafı ise daha dik ve engebeli olan kayaçlardır. Buzulun aşındırma ve koparma etkisiyle oluşurlar.
• Asılı Vadi (https://www.nedemek.page/kavramlar/asılı%20vadi): Ana buzul vadisine göre daha yüksekte bulunan, yan kolları oluşturan küçük buzul vadileridir. Ana vadiye genellikle şelalelerle bağlanırlar.
• Moren (https://www.nedemek.page/kavramlar/moren): Buzulların taşıdığı ve erime sırasında bıraktığı çeşitli boyutlardaki kayaç malzemelerinin birikmesiyle oluşan yığıntılardır. Yan moren, orta moren, taban moreni ve uç moreni gibi farklı türleri vardır, ancak morenler buzul biriktirme şeklidir.
• Çizik Kaya (https://www.nedemek.page/kavramlar/çizik%20kaya): Buzulun tabanında sürüklediği kaya parçalarının, zemindeki kayaları çizmesiyle oluşan izlerdir. Buzulun hareket yönü hakkında bilgi verirler.
• Buzul Cilası: Buzulların hareketi esnasında zemindeki kaya yüzeyini aşındırarak pürüzsüz ve parlak hale getirmesidir.